ویزا چیست؟ اگر اهل سفر به کشورهای خارجی هم نباشید و کاری هم با مهاجرت و سایر دلایل سفر به کشوری دیگر نداشته باشید و فقط به علت اینکه اسم ویزا حداقل برای یک بار به گوشتان در تبلیغی تلویزیونی خورده باشد در این صفحه حضور داشته باشید، بهتر است بدانید که برای سفر، ورود، ماندن، گذر و خروج از اکثر کشورهای خارجی برای ما ایرانی‌ها نیاز به گرفتن ویزا یا روادید وجود دارد، ویزا در اصل برگه‌ای است که روی پاسپورت ارائه شده و اجازه نامه ورود شما به یک کشور بیگانه در مدت زمانی معین خواهد بود. اما اگر اهل سفر مخصوصا سفر به کشورهای خارجی هستید این تمام چیزی نیست که باید راجع به ویزا بدانید. ملیکا سیر قصد دارد در این مقاله شما را با چیستی ویزا و اهمیت آن آشنا کند.
وضعیت صدور ویزا بنا بر قدرت گذرنامه در کشورهای جهان
بسیاری از کشورها بدون توجه به نژاد و ملیت و با توجه به شرایط سیاسی و اقتصادی و غیره افراد و کشور آنها اقدام به صدور ویزا می‌کنند، اما بیش از ده کشور دنیا مانند ایران ویزای خود را بر اساس گروه‌های انتخاب شده از ملیت‌ها و نژادهای افراد خارجی به سختی یا به راحتی ارائه کرده و چند کشور کوچک( شش کشور آفریقایی، یک کشور آسیایی، یک کشور در اقیانوسیه و چند جزیره) به تمام کسانی که به مرزهایشان می‌رسند بدون مشکلی در بدو ورود ویزا می‌دهند.
از طرفی پاسپورت یا گذرنامه هر کشوری دارای قدرت خاص خود است. مردم بعضی از کشورها ( به خصوص کشورهای توسعه یافته) برای سفر به سایر کشورهای دنیا معمولا نیازی به ویزا ندارند و داشتن یک پاسپورت (گذرنامه) برای ورود به کشورهای دیگر برای آنها کفایت می‌کند. ولی مردم کشورهای دیگر به دلایل مختلف سیاسی، اقتصادی و غیره مانند ایران، برای ورود به بیشتر کشورها نیازمند دریافت ویزا هستند و تنها گذرنامه، اجازه نامه ورود آنها به کشوری دیگر نخواهد بود. خصوصا در مورد ورود اتباع ایرانی سخت‌گیری بسیاری از سوی بسیاری از کشورها صورت می‌گیرد، که این امر لزوم شناخت ویزا برای دریافت آن را برای ما ایرانی ها بیشتر می‌کند.
تاریخچه ویزا
تاریخچه ویزا بدون در نظر گرفتن اسم ویزا به زمان شکل گرفتن اولین مرزها بر‌می‌گردد. علت شکل گرفتن مرزها مشکلات بین انسان‌ها در مناطق مختلف و تعیین قلمروی برای حکومت و منتفع شدن از زمین‌های مناطق تحت سلطه بوده است و بنابراین عبور از این مرزها به اسنادی احتیاج داشت که امنیت عبور کننده از این مرزها را تضمین و هویت او را تایید کند.
یکی از اولین ویزاهای تاریخی که در کتاب مقدس یهودیان(تورات) به آن اشاره شده است، اجازه نامه‌ای است که نحمیاه (Nehemiah) یکی از مقامات ارشد دربار ایران در حدود تقریبا 450 سال پیش از میلاد مسیح از شاه اردشیر(آرتاکسرکسس) اول خواسته است تا برای سفر به سرزمین یهود(یهودیه) برای او صادر شود. شاه اردشیر اجازه سفر به او داده و نامه‌ای با عنوان ” به حکمرانان آنسوی رودخانه ” را به دست نحمیاه سپرده است که پس از عبور از مرز آن را ارائه داده و مسیری امن را برای عبور او از سرزمین‌های آنها تضمین شود.
مردم معمولی تا اوایل قرن بیستم به ندرت از چیزی شبیه گذرنامه یا ویزا استفاده می‌کردند تا با وقوع جنگ جهانی اول داشتن پاسپورت و در بسیاری از موارد ویزا برای عبور از مرزها برای همه اجباری شد. البته بسیار عادی است که در زمان جنگ کشورها بخواهند روی رفت و آمد اتباع خودشان و خارجی‌ها کنترل کامل داشته باشند و جنگ جهانی اول لزوم داشتن این کنترل را به اثبات رساند. دولتمردان به سرعت از این ایده استقبال کرده و سیستم گذرنامه و روادید به سرعت به کاغذ بازی‌های ورود و خروج به هر کشوری اضافه شد، خصوصا که درخواست کننده این سرویس باید مبلغی برای آن پرداخت می‌کرد و دولت‌ها می‌توانستند بدون اینکه علتی را برای رد درخواست بیان کنند، ویزا را صادر نکرده و مبلغ را نیز برنگردانند.
سیاست‌های صدور ویزا از کشوری به کشور دیگر متفاوت بوده و این سیاست‌ها می‌تواند حتی کشوری قوی را تبدیل به کشوری آسیب پذیر و ضعیف کند، به طور مثال در سال 1641 تا 1850 کایکن در ژاپن تماس و رفت و آمد با اکثر کشورهای خارجی را ممنوع کرد که این امر موجب تضعیف ژاپن شد.
تعریف ویزا و فرق آن با پاسپورت
کلمه ویزا از عبارت لاتین چارتا ویزا به معنی “کاغذی که دیده خواهد شود” گرفته شده است و معمولا به نامه‌ای گفته می‌شد که توسط شاه یا شخصی که او تعیین کرده بود دیده شده تا اجازه ورود به مرزها صادر شده و تامین امنیت شخص انجام شود. امروزه گذرنامه یا پاسپورت سندی است که توسط کشور مبدا به عنوان اجازهنامهای برای خروج فرد از آن صادر می‌شود ولی ویزا سندی است که کشور مقصد به دارنده گذرنامه توسط کنسولگری، سفارتخانه و یا اداره مرزبانی آن کشور صادر شده تا ورود به آن کشور را امکان پذیر کند.
البته داشتن ویزا الزاما به معنی داشتن اجازه ورود به یک کشور نیست، به طور مثال ممکن است شما ویزای یک کشور را داشته باشید، اما این ویزا به شما اجازه عبور از مرزهای زمینی آن کشور را ندهد. پس ویزا تنها لازمه ورود به یک کشور بوده و شرط کافی ورود به آن کشور نخواهد بود. گذرنامه ملیت افراد را نشان داده و سوابق ورود و خروج به کشورهای خارجی در آن ثبت می‌شود اما ویزا می‌تواند به صورت برچسب یا مهری بر روی گذرنامه باشد.
ویژگیهای عمومی ویزا
ویزا در گذرنامه فرد ثبت شده و معمولا محدودیت‌های فرد خارجی را در هنگام ورود به کشور مقصد را بیان می‌کند. این محدودیت‌ها شامل تعداد رفت و آمدها، حق کار یا عدم آن، زمان ماندن و غیره است. ویزا در هنگام ورود از طریق مرزهای زمینی یا در فرودگاه توسط افسر مهاجرت تایید شده و در هر زمانی امکان لغو پیش از موعد آن وجود دارد. به طور کلی ویزا هدف سفر، مدت اقامت در کشور مقصد و مهلت ورود به آن را نشان می‌دهد.
انواع ویزا بر اساس روابط بین کشورها
به طور کلی پنج نوع ویزا بر اساس روابط بین کشورها وجود دارد که عبارتند از:
- حرکت آزاد: تمامی شهروندان کشور مبدا قادر به تجارت، کار، تحصیل و اقامت به مدت دلخواه در کشور مقصد هستند و هیچ تفاوتی بین شهروندان کشور مبدا و مقصد از نظر قانونی وجود ندارد. به طور مثال کشورهای عمان، امارات متحده عربی، عربستان، کویت و بحرین از این قانون استفاده می‌کنند.
- بدون ویزا: معمولا اتباع کشور مبدا نیازی به دریافت ویزا برای سفرهای کوتاه مدت تفریحی و گردشگری نداشته، اما باید برای کار، تحصیل و یا تجارت درخواست ویزا کنند. که معمولا ویزا در این حالت به راحتی صادر شده و مشکلی از این لحاظ برای شهروندان کشور مبدا وجود نخواهد داشت.
- ویزا در هنگام ورود: در این مورد ویزا در هنگام ورود به مرز یا فرودگاه به طور کوتاه مدت صادر شده و کشور مقصد می‌تواند بدون نیاز به بیان علت ویزا را صادر نکند و مسافر را به کشور مبدا بازگرداند. همچنین مسافر باید در بیشتر موارد برای صدور ویزا در مقصد مبلغی را نیز پرداخت کند.
- ویزا از مبدا: دریافت این ویزا بسیار مشکل است و در اکثر مواقع با آن موافقت نخواهد شد. درخواست کننده این نوع ویزا باید پیش از سفر به کنسولگری و یا سفارت کشور مقصد در کشور خود مراجعه کرده و پس از گرفتن وقت سفارت یا کنسولگری درخواست صدور ویزا دهد. در این فرآیند معمولا ارائه مدارکی مثل وضعیت مالی یا شغلی، مدارک تحصیلی(برای ادامه تحصیل در کشور مقصد) و یا نامه فرد یا موسسه، ارگان و یا دانشگاهی از کشور مقصد لازم است. علاوه بر این بیشتر مدارک ارائه شده باید ترجمه رسمی شوند. لازم به ذکر است که برای سفرهای تفریحی و یا گردشگری نیز باید شخص با ارائه مدارکی مورد تایید سفارت یا کنسولگری قرار بگیرد.
- سفر ممنوع: این حالت که بیشتر در هنگام بروز مشکلات سیاسی، امنیتی و یا جنگ و بیماری و غیره رخ می‌دهد. سفر اتباع مبدا به کشور مقصد ممنوع خواهد شد.
انواع ویزا
ویزاهای صادره بر اساس هدف سفر و نیز تعداد دفعات ورود و خروج از کشور مقصد طبقه بندی می‌شوند.
انواع ویزا بر اساس هدف سفر:
- ویزای کار : در این نوع از ویزا اجازه کار برای فرد متقاضی در کشور مقصد به مدت معلوم صادر خواهد شد.
- ویزای تجارت و بازرگانی : این نوع از ویزا اجازه نامه‌ای برای انجام امور تجاری در کشور مقصد خواهد بود.
- ویزای توریستی یا ویزای گردشگری : این نوع ویزا برای کسانی که قصد تفریح یا گردشگری دارند صادر شده و فرد دارنده ویزا اجازه هرگونه فعالیتی که منجر به کسب درآمد در کشور مقصد شود را ندارد.
- ویزای دیدار بستگان : این ویزا همان ویزای توریستی است با این تفاوت که به احتمال زیاد صادر شده و مدت آن در بعضی موارد کمی طولانی‌تر بوده و نیاز به نامه اقوام شخص دارد.
- ویزای درمان : ویزا درمان تنها در شرایطی که فرد احتیاج به مراقبت‌های پزشکی در کشور مقصد داشته باشد صادر خواهد شد.
- ویزای تحصیلی : این ویزا صرفا برای تحصیل در کشور مقصد در نظر گرفته شده است و معمولا دارنده ویزا مجوز کار در آن کشور را نداشته و یا اجازه کار به صورت پاره وقت را خواهد داشت.
- ویزای مهاجرتی : دریافت این ویزا معمولا مشکل‌تر از بقیه انواع ویزاها است و شخص باید تمکن مالی و یا ارزش‌های دیگر خود را برای کشور مقصد با ارائه مدارک لازم اثبات کند.
- ویزای ترانزیت : این نوع ویزا فقط برای عبور از کشور مقصد صادر شده و دارنده حق خروج از فرودگاه را ندارد.
- ویزا ملحق شدن به خانواده : در این ویزا فرد درخواست پیوستن و اقامت به همراه افراد خانواده خود در کشور مقصد را خواهد داشت، این ویزا در اکثر موارد از ویزای دیدار با بستگان سخت‌تر صادر خواهد شد، زیرا فرد درخواست دهنده و خانواده فرد باید توان مالی و یا ارزش خود را برای اقامت فرد یا افراد درخواست کننده به اثبات برسانند.
- ویزای کارآفرینی : در این نوع از ویزا که توسط بعضی از کشورها صادر می‌شود شخص باید ایده خود را معرفی و توانایی راه اندازی آن را به اثبات برساند.
انواع ویزا بر اساس مدت اقامت:
- ویزای سینگل: با این ویزا فرد فقط می‌تواند برای یک بار به کشور مقصد وارد و از آن خارج شود و حتی در صورتی که مدت اعتبار آن تمام نشده باشد، ویزا پس از خروج فرد از کشور باطل خواهد شد.
- ویزای دبل: چنانچه از اسم این ویزا بر می‌آید با این ویزا قابلیت ورود به کشور مقصد تا مدت زمان انقضای ویزا برای دوبار وجود دارد و پس از خروج دوم چنانچه زمان ویزا به اتمام هم نرسیده باشد باطل خواهد شد.
- ویزای مولتیپل: باطل شدن این ویزا تنها به پایان تاریخ اعتبار آن بستگی دارد. با داشتن این ویزا قادر خواهید بود که بارها تا زمان انقضای مدت آن به کشور مقصد وارد و از آن خارج شوید.
ما در ملیکاسیر به عنوان یکی از آژانس‌های مسافرتی معتبر با بیش از 20 سال تجربه و آشنایی به مشکلات و راه‌حل‌های گرفتن ویزا مفتخریم که کار شما را در دریافت ویزای لازم آسان کرده و شرایط را برای دریافت آن محیا خواهیم کرد.
